ข้อเสนอแนวทาง 5 Big Rocks พัฒนาการศึกษาแบบก้าวกระโดด

วันที่ 29 พฤษภาคม 2568 รศ.ดร.ประวิต เอราวรรณ์ เลขาธิการสภาการศึกษา ให้สัมภาษณ์ต่อสื่อมวลชนว่า พล.ต.อ.เพิ่มพูน ชิดชอบ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ สั่งการให้สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา ในฐานะฝ่ายเลขานุการคณะกรรมการสภาการศึกษา นำเรื่องนโยบายและแนวทางในการยกระดับผลลัพธ์การเรียนรู้ของผู้เรียน (Learning Outcome) ด้วย 5 Big Rocks เพื่อขับเคลื่อนการพัฒนาการศึกษาไทยอย่างก้าวกระโดดเทียบเท่ามาตรฐานสากล นำเข้าพิจารณาในที่ประชุมคณะกรรมการสภาการศึกษา ครั้งที่ 2/2568 ในวันศุกร์ที่ 6 มิถุนายน 2568 นี้

รศ.ดร.ประวิต กล่าวรายละเอียดเพิ่มเติมว่า พล.ต.อ.เพิ่มพูน ให้ความสำคัญกับการพัฒนาคุณภาพการศึกษา โดยจุดเน้นที่สำคัญ คือ การยกระดับผลลัพธ์การเรียนรู้ของผู้เรียน ซึ่งปัจจุบันหน่วยงานและองค์การระหว่างประเทศที่ดำเนินงานด้านการศึกษาจำนวนมาก เช่น UNESCO, OECD, UNICEF, และ WEF กำหนดเป้าหมายในการจัดการศึกษาเพื่อให้ประเทศสมาชิกใช้เป็นแนวทางในการกำหนดนโยบายทางการศึกษาของประเทศ พบว่า ทุกเป้าหมายทางการศึกษานำไปสู่การทำให้ผู้เรียนมีผลลัพธ์ทางการเรียนรู้ที่เพิ่มมากขึ้น ซึ่ง 5 Big Rocks จะเป็นหนึ่งในแนวทางในการช่วยขับเคลื่อนการพัฒนาการศึกษาไทยให้ก้าวกระโดดเทียบเท่ามาตรฐานสากล

5 Big Rocks ประกอบด้วย

1. ประยุกต์ใช้ปัญญาประดิษฐ์เพื่อการศึกษา พัฒนาโครงสร้างพื้นฐานทางการศึกษา จัดหาสื่อและอุปกรณ์ดิจิทัลที่มีคุณภาพ พัฒนาทักษะ AI ให้แก่ ผู้เรียน ครู และผู้บริหาร บูรณาการสู่หลักสูตรและการจัดการเรียนการสอน

2. พัฒนาครูอย่างรอบด้าน เพิ่มทักษะให้ครูสามารถสอนเป็นภาษาอังกฤษ ภาษาจีน ลดภาระงานของครู แก้ไขปัญหาหนี้สินครู ให้ครูมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ส่งเสริมธรรมาภิบาลในการบรรจุแต่งตั้งและโยกย้ายครู

3. ทดสอบและประเมินผลทางการศึกษา ยกระดับผลการทดสอบ PISA พัฒนาขีดความสามารถทางการแข่งขันทางการศึกษา ผ่านดัชนี IMD พัฒนาการประเมินผลผู้เรียนให้มีความยืดหยุ่นสอดคล้องกับความต้องการ และปรับปรุงหลักสูตรและการจัดการเรียนการสอนให้รองรับการเปลี่ยนแปลง

4. บริหารจัดการทางการเงินเพื่อการศึกษา ปรับแนวทางการจัดสรรงบประมาณให้แก่สถานศึกษาที่ไม่ผูกพันกับจำนวนผู้เรียน ปรับปรุงโครงสร้างรายการเงินอุดหนุนรายหัวของนักเรียน รวมทั้งจัดหาทุนการศึกษาให้ทั่วถึง 5. จัดการศึกษาสำหรับผู้มีความสามารถพิเศษ พัฒนาระบบการคัดกรองเด็กที่มีความสามารถพิเศษตั้งแต่ระดับปฐมวัย ส่งเสริมการจัดการเรียนการสอนรูปแบบพหุปัญญา ปรับปรุงระบบการประเมินผลให้ได้รับการพัฒนาอย่างเต็มศักยภาพ รับประกันอาชีพแก่เด็กที่มีความสามารถพิเศษ

กระทรวงศึกษาธิการพร้อมมุ่งสู่เป้าหมายการจัดการศึกษาปี 2030 ภายใต้แนวคิด การศึกษาไทย 2030 : เข็มทิศการเรียนรู้สู่การอยู่ดีมีสุข ประกอบด้วย การเรียนรู้อย่างมีคุณภาพและเปี่ยมสุข การสอนที่สร้างสุขและมีคุณค่า การมีงานทำอย่างมั่นคงและแข่งขันได้ และการมีชีวิตอย่างมีคุณธรรมและสมดุล เพื่อทำให้ผู้เรียนในปี 2030 มีผลลัพธ์การเรียนรู้ที่เพียงพอในการดำรงชีวิตและมีงานทำควบคู่กับการมีชีวิตที่ดี 

ที่มา ; สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

เกี่ยวข้องกัน

ศธ. เร่งยกระดับคุณภาพการศึกษาไทยสู่มาตรฐานสากล 

วันที่ 4 มิถุนายน 2568 รศ.ดร.ประวิต เอราวรรณ์ เลขาธิการสภาการศึกษา เปิดเผยว่า สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษาได้รายงานพัฒนาการศึกษาไทยรอบทศวรรษ (ปี 2012-2024) เปรียบเทียบภาพรวมการศึกษาไทยในระดับสากล 5 มิติ ได้แก่

• มิติที่ 1 คุณภาพการศึกษา วัดจากคุณภาพผู้เรียนใช้ผลการทดสอบ PISA วิชาคณิตศาสตร์เป็นตัวชี้วัด มีแนวโน้มคงที่มาโดยตลอด สะท้อนให้เห็นว่าประเทศไทยยังไม่สามารถพัฒนาคุณภาพการศึกษาไปถึงที่คาดหวังไว้ได้ 
• มิติที่ 2 การเข้าถึงระบบการศึกษา ใช้อัตราการเข้าเรียนสุทธิระดับมัธยมศึกษาเป็นตัวชี้วัด มีแนวโน้มดีขึ้นมาโดยตลอด โดยในปี 2024 มีค่าอยู่ที่ร้อยละ 93 ถือว่าเป็นความสำเร็จของการพัฒนาการศึกษาของประเทศไทยด้านหนึ่งเลยทีเดียว   
• มิติที่ 3 ความเท่าเทียมทางการศึกษา ใช้ปีการศึกษาที่คาดหวังเป็นตัวชี้วัด ถือเป็นค่าสถิติที่ประเทศไทยดีขึ้นอย่างต่อเนื่องมาโดยตลอดที่สะท้อนให้เห็นถึงความเท่าเทียมในการคงอยู่ในระดับการศึกษาของประชากรไทย โดยในปี 2024 มีค่าอยู่ที่ 15.6 ปี ซึ่งเป็นความสำเร็จในการพัฒนาการศึกษาของประเทศไทยในอีกด้านหนึ่ง
• มิติที่ 4 ประสิทธิภาพในการจัดการศึกษา  ใช้ตัวชี้วัดสัดส่วนของงบประมาณรายจ่ายด้านการศึกษาต่อ GDP ต่อคะแนนเฉลี่ยการทดสอบ PISA เป็นตัวชี้วัด มีแนวโน้มไม่เพิ่มขึ้นและอยู่ในระดับต่ำเมื่อเปรียบเทียบกับต่างประเทศ ซึ่งถือเป็นมิติที่ประเทศไทยต้องพัฒนาอย่างเร่งด่วน
• มิติที่ 5 การตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลง (Relevancy) ใช้สัดส่วนของประชากรอายุ 25 -34 ปีที่สำเร็จการศึกษาระดับอุดมศึกษาเป็นตัวชี้วัด พบว่า อัตราการจบการศึกษาระดับปริญญาตรี ถือเป็นภาพสะท้อนที่ชี้ให้เห็นถึงกำลังคนระดับสูงที่สามารถปรับตัวและตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงได้ดี ซึ่งประเทศไทยมีพัฒนาการที่ดีขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยปี 2024 มีค่าอยู่ที่ร้อยละ 36 ซึ่งถือว่าเป็นสัญญาณที่ดีทางการศึกษา

รศ.ดร.ประวิต กล่าวต่อไปว่า จากมิติคุณภาพการศึกษาไม่เป็นไปอย่างที่คาดหวังและประสิทธิภาพในการจัดการศึกษาของประเทศไทยอยู่ในระดับต่ำเมื่อเปรียบเทียบกับต่างประเทศ  พล.ต.อ.เพิ่มพูน ชิดชอบ รมว.ศธ. จึงเร่งให้สกศ. ขับเคลื่อนการยกระดับคุณภาพการศึกษาสู่มาตรฐานสากลด้วย 5 Big Rocks ได้แก่ การประยุกต์ใช้ปัญญาประดิษฐ์เพื่อการศึกษา  การพัฒนาครูอย่างรอบด้าน  การทดสอบและประเมินผลทางการศึกษา  การบริหารจัดการทางการเงินเพื่อการศึกษาและการจัดการศึกษาสำหรับผู้มีความสามารถพิเศษ จุดเน้นที่สำคัญ คือ การยกระดับผลลัพธ์การเรียนรู้ของผู้เรียน ภายใต้แนวคิด การศึกษาไทย 2030 : เข็มทิศการเรียนรู้สู่การอยู่ดีมีสุข 

ที่มา ; สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา